Το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει γίνει πλέον κομμάτι της καθημερινότητας για εκατομμύρια ανθρώπους που αναζητούν μια εναλλακτική στον παραδοσιακό καπνό. Καθώς η χρήση του αυξάνεται, αυξάνεται και η ανάγκη για ξεκάθαρους κανόνες και κοινωνική ευαισθησία – ειδικά όταν βρισκόμαστε σε δημόσιους χώρους.
Η ελευθερία να ατμίζουμε δεν σημαίνει και άγνοια των γύρω μας. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε πώς μπορούμε να απολαμβάνουμε το άτμισμα υπεύθυνα, με σεβασμό προς το περιβάλλον, τους συνανθρώπους μας και τις κοινωνικές νόρμες.
Γιατί χρειάζονται κανόνες όταν ατμίζουμε;
Παρότι το άτμισμα δεν είναι το ίδιο με το κάπνισμα, για τους περισσότερους παρευρισκόμενους – ειδικά μη ατμιστές – δεν είναι πάντα ξεκάθαρη η διαφορά. Το ορατό σύννεφο ατμού, η μυρωδιά και η κοντινή απόσταση σε δημόσιους χώρους μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία ή και παρεξηγήσεις.
Η υιοθέτηση μιας ευγενικής στάσης όχι μόνο διευκολύνει τη συνύπαρξη με τους άλλους, αλλά και ενισχύει την εικόνα της κοινότητας των ατμιστών ως υπεύθυνων και ενημερωμένων πολιτών.
Οι βασικοί άγραφοι και γραπτοί κανόνες του ατμίσματος σε δημόσιους χώρους
1. Σεβόμαστε τους κλειστούς χώρους
Αν και σε πολλές χώρες το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν έχει ακόμα εξομοιωθεί πλήρως νομικά με το κάπνισμα, καλό είναι να μην ατμίζουμε σε κλειστούς δημόσιους χώρους, όπως:
-
Νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα
-
Δημόσιες υπηρεσίες
-
Μέσα μαζικής μεταφοράς
-
Εστιατόρια και καφέ (αν δεν το επιτρέπουν)
Αν δεν είμαστε σίγουροι, ρωτάμε ευγενικά το προσωπικό ή αναζητούμε σχετική σήμανση.
2. Δεν ατμίζουμε κοντά σε παιδιά ή ευπαθείς ομάδες
Ακόμα κι αν χρησιμοποιούμε υγρά χωρίς νικοτίνη, το άτμισμα κοντά σε παιδιά, εγκύους ή ηλικιωμένους θεωρείται κοινωνικά ακατάλληλο. Η εικόνα του ατμίσματος σε χώρους όπου βρίσκονται ευαίσθητες ομάδες προκαλεί αρνητικούς συνειρμούς και αποδοκιμασία.
3. Ρωτάμε πάντα αν ενοχλεί
Σε ανοικτούς χώρους όπως πάρκα ή πλατείες, το άτμισμα μπορεί να μην απαγορεύεται, αλλά η ευγένεια επιβάλλει να ρωτήσουμε όσους βρίσκονται κοντά μας, ειδικά αν είναι άγνωστοι. Μια απλή ερώτηση τύπου «Σας ενοχλεί αν ατμίσω;» μπορεί να κάνει τη διαφορά.
4. Αποφεύγουμε τα υπερβολικά σύννεφα
Ακόμα κι αν ο εξοπλισμός μας είναι ισχυρός και παράγει μεγάλες ποσότητες ατμού, καλό είναι να προσαρμόζουμε τη χρήση ανάλογα με τον χώρο. Το λεγόμενο “cloud chasing” είναι διασκεδαστικό – αλλά όχι σε μια στάση λεωφορείου ή σε ένα γεμάτο πεζοδρόμιο.
5. Προτιμάμε διακριτικές συσκευές
Οι μικρές, φορητές συσκευές τύπου pod είναι πιο διακριτικές και κατάλληλες για χρήση σε κοινωνικά ευαίσθητα περιβάλλοντα. Επίσης, τα υγρά με απαλά αρώματα (π.χ. μέντα, βανίλια) είναι λιγότερο ενοχλητικά.
6. Δεν πετάμε μπαταρίες ή κάψουλες σε δημόσιους κάδους
Η υπεύθυνη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου περιλαμβάνει και την ορθή ανακύκλωση των αναλώσιμων. Οι χρησιμοποιημένες ανταλλακτικές δεξαμενές, κάψουλες και μπαταρίες πρέπει να πετιούνται σε ειδικούς κάδους ηλεκτρονικών απορριμμάτων – όχι στο πεζοδρόμιο.
Τι λέει ο κόσμος; Απόψεις ατμιστών και μη
Άγγελος, 32 ετών, πρώην καπνιστής
«Χρησιμοποιώ ηλεκτρονικό τσιγάρο για να μην ενοχλώ τους γύρω μου – γι’ αυτό φροντίζω να μην ατμίζω σε κλειστούς χώρους ή όταν υπάρχουν παιδιά κοντά.»
Ειρήνη, 45 ετών, μητέρα δύο παιδιών
«Δεν με ενοχλεί τόσο η μυρωδιά όσο το ότι κάποιοι ατμίζουν δίπλα μας χωρίς να ρωτήσουν. Είναι θέμα σεβασμού.»
Δημήτρης, 24 ετών, φοιτητής
«Στο πανεπιστήμιο, οι περισσότεροι δεν έχουν πρόβλημα, αρκεί να μην κάνεις σύννεφα σαν καπνομηχανή. Λίγη διακριτικότητα βοηθά πολύ.»
Πώς επηρεάζει η σωστή συμπεριφορά την εικόνα του ατμίσματος;
Η καλή συμπεριφορά δημιουργεί θετική εντύπωση τόσο προς τους μη ατμιστές όσο και προς τις αρχές που χαράσσουν πολιτικές. Αν το άτμισμα συνδέεται με σεβασμό, καθαριότητα και υπευθυνότητα, τότε είναι πιο πιθανό να παραμείνει αποδεκτό σε περισσότερους χώρους.
Αντίθετα, όταν αντιμετωπίζεται ως ενοχλητικό ή επιθετικό, ενισχύεται η πίεση για απαγορεύσεις – ακόμα και όταν δεν υπάρχει ιατρική ή νομική βάση.
Οδηγός συμπεριφοράς για ατμιστές σε 5 βήματα
-
Αναγνώρισε τον χώρο – είναι ανοιχτός ή κλειστός; Υπάρχουν παιδιά;
-
Ρώτα ή παρατήρησε – δες αν υπάρχει σήμανση ή αρνητική αντίδραση.
-
Χρησιμοποίησε χαμηλή ένταση – ειδικά σε κλειστά ή πολυσύχναστα μέρη.
-
Μείνε καθαρός – μην αφήνεις μπουκαλάκια ή απορρίμματα.
-
Να είσαι πρότυπο – η συμπεριφορά σου επηρεάζει και άλλους ατμιστές.
Το άτμισμα ως μέρος της σύγχρονης κοινωνικής συνείδησης
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι απλώς προϊόν, αλλά κοινωνική επιλογή που σχετίζεται με την υγεία, την ελευθερία και τη συνύπαρξη. Όπως σε κάθε δημόσια πράξη, η ευγένεια και η σκέψη προς τους γύρω μας είναι αναπόσπαστο μέρος της εμπειρίας.
Με λίγη προσοχή και πρόθεση, μπορούμε να διατηρήσουμε το δικαίωμα στο άτμισμα χωρίς να προκαλούμε ή να ενοχλούμε, συμβάλλοντας στην ομαλή ενσωμάτωση της νέας αυτής συνήθειας στον κοινωνικό ιστό.